19 Mart darbe girişimiyle başlayan kuşatma milyonların direnişine sahne oldu. İlk günden bu yana üniversitelerde, sokaklarda, meydanlarda tepkisini dile getiren halk mücadeleden vazgeçmeyeceğini boykotla gösterdi. Önce iktidarla ilişkisi bilinen belli markaları boykot eden milyonlar dün ülke genelinde bir günlük genel boykot gerçekleştirdi. Pek çok il ve ilçede marketler, mağazalar boş kalırken eğlence mekanları ise açılmadı.
Panikleyen iktidar ise tüm gücüyle boykotu bastırmaya, halka gözdağı vermeye çalıştı. AKP’li Milletvekilleri, bakanlar, yandaşlar soluğu buldukları mağaza, market ve dükkanlarda aldı. RTÜK boykot çağrıları üzerinden televizyon kanallarını tehdit etti. Sosyal medyadan boykot çağrısı yapanlar hakkında soruşturma tehditleri havada uçuşurken milyonların kararından vazgeçmedi.
Boykot, yalnızca hukuksuzluklara karşı örgütlenmedi. Ekonomik krizin yükünden bunalan milyonlar, geleceği çalınan gençler, kadınlar, sefalet ücretine mahkum olan emekliler rejimin tüm yoksullaştırma, baskı ve gerici politikalarına karşı çıktığını gösterdi. İktidarın boykot korkusunun arında ise hem ekonomik hem de siyasi nedenler var.
HALKIN ÖZNE OLMASI GÖZLERİNİ KORKUTTU
İktidarı tedirgin ederek paniğe sürükleyen nedenlerden birisi kuşkusuz boykotun sürekli hale gelmesi. Pek çok Balkan ülkesinde haftada iki kez yapılan tüketim boykotu ses getirmeyi başardı. Türkiye’de de uzun süreci kapsayabilecek geniş ve kitlesel bir boykot hamlesinden korkan iktidar, boykotu bastırmak için elindeki bütün imkanları seferber etti. Uzun süreye yayılacak boykotun ekonomik karşılığı da rejimi endişeye sevk ediyor. Boykot konusunda en kritik konu ise şüphesiz halkın siyasetin öznesi haline gelmesi. İktidar, 19 Mart’tan bu yana karşısında hiç beklemediği bir halk muhalefetiyle karşı karşıya kaldı.
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, yakın çalışma ekibi ve belediye başkanlarını hukuksuz biçimde cezaevine atılması, milyonların rejime karşı biriktirdiği öfkenin dışa vurumu oldu. Tabanda biriken enerji, sarsıcı bir itiraz depremine dönüştü. Ana muhalefet partisi başta olmak üzere Meclis muhalefetini de ardına alan toplumsal muhalefet rüzgarı başka bir siyaset yapma biçimini gözler önüne serdi. Siyaseti temsil düzeyine indirgeyen, grup toplantılarına sıkıştıran, bir grup azınlığın adeta sahne performansına dönüştüren ezberler yıkıldı. Kendi iradesiyle tüketimden gelen gücünü harekete geçiren milyonlar rejimin korkulu rüyası haline geldi.
İktidarın sın kırk sekiz saatte yaşadığı paniği hatırlayalım:
• İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, boykot çağrısı yapanlar hakkında re’sen soruşturma başlattı. Başsavcılıktan yapılan açıklamada şöyle denildi: “Geleneksel ve sosyal medya yayın organlarında halkın bir kesiminin ekonomik etkinlikte bulunmasını engellemeye yönelik, kamuoyunda ‘boykot’ çağrıları olarak bilinen ayrıştırıcı söylemler ve bu söylemleri yayan şahıslara yönelik re’sen ‘nefret ve ayrımcılık ile halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ suçlarından soruşturma başlatıldı.” Savcılığın açıklamasından kısa bir süre sonra açıklama yapan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, “Boykot çağrısı yapanlara karşı ticaretinde maddi kaybı olan tazminat davası açabilir” dedi.
• AKP’li kurmayları TV yayınlarında topladı. Sadece bir saat içinde A Haber’e 5 ayrı AKP’li üst düzey isim bağlandı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, AKP Sözcüsü Ömer Çelik, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Sanayi Bakanı Fatih Kacır, A Haber yayınına bağlanarak boykot çağrılarına karşılık vermeye çalıştı.
• Ülke genelinde uygulanan ekonomik boykotu delmek için alışverişe çıkan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, sosyal medya hesabından poşetlerle fotoğraflar paylaştı. Bolat, “Bugün, millî ekonomiye sahip çıkma günü” dedi.
• AKP’ye yakın Eğitim-Bir-Sen, üyelerine gönderdiği mesajda ülke genelinde uygulanacak boykot çağrısını yayan kişileri ihbar etmelerini istedi. Eğitim-Bir-Sen mesajında, ihbarcılık çağrısı da yaptı. Sosyal medya hesaplarından boykot paylaşımı yapanların isim ve soy isimleriyle birlikte ekran görüntülerinin alınıp kendilerine mail olarak iletilmesini istedi.
• Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanı Ebubekir Şahin, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda boykot çağrılarını hedef aldı. Şahin, “Boykot çağrısında bulunan, boykota destek veren kanallar ve yayınlar izleme değerlendirme uzmanlarımızca takip edilmekte olup, gereği yapılacaktır” dedi.
• Günlerdir süren protestoları “emperyalizm” üzerinden suçlamaya çalışan Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum, bugün yapılan tüketim boykotunda da aynı söylemlerde bulundu. Sosyal medya platformu X hesabından yaptığı paylaşımda “Türkiye’de eylemi kışkırtan merkezler 5 Nisan günü ABD’de eylem organize ediyor” diyen Uçum, şu ifadeleri kullandı: “Tüketiciyi alışveriş boykotuna yani tüketim boykotuna çağırma fikri küresel emperyalizmin milli devletlere ve milli tutumlara karşı yaptığı operasyonların bir parçasıdır ve hukuk ihlaline dayanan yeni nesil bir eylemdir. Hukuk ihlali yapılarak uygulanması planlanan yeni nesil eylemlerin tamamı küresel emperyalizmin projeleridir.”
• İktidar propagandası yapmakla eleştirilen TRT’de yayınlanan Teşkilat dizisinde Neslihan karakterini canlandıran Aybüke Pusat, Instagram hesabından boykot çağrısında bulundu. Paylaşımı sonrası kısa sürede iktidara yakın isimler tarafından hedef gösterilen oyuncu, son olarak, Teşkilat dizisinin oyuncu kadrosundan çıkarıldı. Gelişmeyi, TRT Genel Müdürü Zahid Sobacı duyurdu. X’ten bir açıklama yayımlayan Sobacı, “Kamuoyuna saygıyla duyurulur: “Teşkilat dizisinde rol alan bir oyuncunun paylaşımları TRT’nin kurumsal ilkeleri ile asla bağdaşmamaktadır. Teşkilat dizisi izleyicilerini de hayal kırıklığına uğratan paylaşımlar nedeniyle söz konusu kişi diziden çıkarılmıştır” dedi. Pusat’ın paylaşımına destek, TRT’nin Tabii platformu dizilerinden “Mevlana Celaleddin-i Rûmi”nin senaristi Ali Aydın’dan gelmişti. Söz konusu dizinin de Tabii platformundan kaldırıldığı duyuruldu.
